Muggenzifterij
Als zoon van twee talige ouders is het gevoel voor taal mij met de paplepel ingegoten. Met een basisschooldocente en een kritische journalist ontkwam ik er thuis niet aan gecorrigeerd te worden om mijn taalgebruik. Je kunt dat hard noemen, muggenzifterij, maar nu ben ik daar heel blij mee. Om je goed te kunnen uitdrukken, heb je immers taal nodig. En hoe beter je je kunt uiten in taal, hoe beter je anderen mee kunt krijgen in jouw verhaal.
Hoge lat
Gaandeweg heb ik mijzelf ook een doel gesteld. Ik wil namelijk mijn woordenschat van het Nederlands zo groot mogelijk maken. Deels om de sport, maar ook omdat ik zo nog preciezer kan formuleren wat ik denk of wil. Daarnaast helpt het ook als je de ander niet steeds hoeft te vragen waar diegene het over heeft. En aangezien ik graag op beleidsniveau functioneer, ligt de lat nogal hoog.
Taal als uiting van cultuur
Toch is er ook een nadeel aan het zo correct mogelijk willen beheersen van je moedertaal. Je ziet dan namelijk steeds meer dat het gros van de mensen niet zo goed is in taal. Is ook niet erg, iedereen heeft zo zijn eigen talenten. Ik ben alleen wel van de school dat we ervoor moeten waken dat we de Nederlandse taal verloederen. Taal is immers een uiting van cultuur. En met het veranderen van de taal, verandert dus ook die cultuur. (Als je altijd gecorrigeerd bent om je taalgebruik, geloof je niet zo in het concept van een veranderende taal.)
Wortel taart
Voorbeeld. We hebben in Nederland steeds meer de neiging om woorden ook los van elkaar te schrijven als dat volgens de Nederlandse regels niet hoeft – niet moet. Dat kan niet anders dan door de invloed van het Engels komen, waar het juist de bedoeling is dat je elk woord los van elkaar schrijft. ‘Worteltaart’ wordt dan ‘wortel taart’, naar analogie van ‘carrot cake’. Is dat nou zo erg, kun je je afvragen. Nou, ik vind het vooral lelijk, maar het kan er ook onduidelijker door worden. In de zin ‘ik heb een wortel taart gekocht’ is het onduidelijker wat je gekocht hebt dan in de zin ‘ik heb een worteltaart gekocht’. Het zou namelijk kunnen dat je per ongeluk het woordje ‘en’ vergeten bent: ‘ik heb een wortel en taart gekocht’. En is het nou niet mooi dat het Nederlands dat soort fouten ondervangt?
Stug aan elkaar schrijven
Het Nederlands is zo mooi omdat je erin ongelimiteerd zelfstandig naamwoorden aan elkaar kunt plakken tot één woord. We kennen allemaal de ventieldopjesfabrieksinstallatiemonteursecretaresse – of iets dergelijks. En de computer plaats daar dan een rood kringeltje onder, maar fout is het niet! Dus laten we dat in ere houden. Want willen we geen eenheidsworst worden door ook op taalniveau ons door de Amerikanen te laten beïnvloeden, dan begint dat bij het stug aan elkaar blijven schrijven van zelfstandig naamwoorden. Ja, en bij het minder gebruiken van Engelse woorden – die zijn immers doorgaans makkelijk te vertalen in een volwassen taal zoals het Nederlands dat is.
Taalpolitiek
Gewoon een beetje meer taalpolitiek. Niet meteen overstappen op het Engels als je merkt dat je gesprekspartner geen vloeiend Nederlands kan, maar vooral aanmoedigen beter Nederlands te spreken. Want het Nederlands is onze taal – en wie doet het anders.
