Op dit moment zijn toegankelijkheid en inclusie hot items. Dat mag ook wel, zo’n zes jaar geleden heeft Nederland het VN-verdrag Handicap geratificeerd. Als we daar nu nog niets van gemerkt hadden, zou dat zorgelijk zijn geweest. Toch zijn er veel organisaties die nog niet weten waar ze moeten beginnen. Daarom hierbij een blog over de eerste drie stappen op weg naar een inclusief bedrijf, bekeken vanuit de klant.
De basis
Eerst even terug naar de basis. Zo’n zes jaar geleden heeft Nederland het VN-verdrag Inzake de Rechten van Personen met een Handicap (kortweg: VN-verdrag Handicap) geratificeerd. Dit verplicht deelnemende overheden hun maatschappij zo in te richten dat iedereen daar ondanks diens handicap met zo min mogelijk hulpmiddelen op gelijke voet met mensen zonder handicap aan kan deelnemen. Dit is dus een verplichting voor Den Haag, de provincies en de gemeenten, niet voor de rest van de maatschappij. Toch gaat die laatste er wel mee te maken krijgen via de wetgeving die de overheid invoert om tot zo’n samenleving te komen. Het klinkt misschien heel groots en ingewikkeld, kort gezegd komt het er hier op neer: mensen met een handicap zijn eerst en vooral mensen en willen ook als mensen behandeld worden.
Stap 1: beschikbaar en flexibel
Ik geloof dat het je als organisatie al snel kan duizelen. Want als je écht toegankelijk wil zijn, dan moet alles in je pand rolstoeltoegankelijk zijn (inclusief toilet), moeten blinden zich zelfstandig kunnen oriënteren en moeten ook mensen met een verstandelijke handicap je website kunnen begrijpen. Stap één is echter heel simpel: sta open voor mensen met een handicap. Laat zien dat ze bij je terechtkunnen als ze vragen hebben of hulp nodig hebben. Mensen met een handicap vinden het namelijk fijn als ze gezien worden (althans, dat heb ik), en als er flexibiliteit is om als dingen niet op een reguliere manier lukken, ze op een andere manier op te lossen. Behandel mensen met een handicap echter niet anders dan anderen. Nogmaals, we zijn gewoon mensen en we geven het zelf wel aan als er hulp gewenst is.
Stap 2: wat kan wel én niet
Aangezien de huidige maatschappij nog verre van handicapproof is, moeten mensen met een handicap over nogal wat organisatorische vaardigheden beschikken. Mensen in een rolstoel moeten bijvoorbeeld weten of ze een gebouw in kunnen, waar ze naar het toilet kunnen en of ze overal in het gebouw zelf kunnen komen. Vergelijk het met een bezoek aan een museum: dan wil je ook graag vooraf weten wat je kunt verwachten. Stap twee is dan ook: vermeld altijd op je website welke voorzieningen je hebt getroffen voor mensen met een handicap én welke (nog) niet. Zo komen mensen met een handicap niet voor verrassingen te staan. Weet iemand in een rolstoel bijvoorbeeld dat bepaalde plaatsen in een theaterzaal niet te bereiken zijn, dan weet diegene dat ‘ie die niet hoeft te boeken. Scheelt weer een telefoontje.
Stap 3: inventariseren en investeren
Wanneer je bovenstaande stappen doorlopen hebt, is het tijd te inventariseren waar je verbeteringen kan aanbrengen (loopt een beetje parallel met stap 2). Benader hiervoor mensen met een handicap zelf. Je kunt hiervoor partijen als De Zonnebloem (fysieke toegankelijkheid) of Accessibility (digitale toegankelijkheid) inhuren, of je kunt zelf een klankbordgroep instellen. Betaal in het laatste geval de klankbordgroep voor de diensten die ze met hun ervaringsdeskundigheid leveren. Maak hun ook eigenaar van het proces. Geef een duidelijke doelstelling, maar sta ook open voor ongevraagd advies en durf aan zelfreflectie te doen. Wanneer je de inventarisatie op de rit hebt, is het tijd om écht aan het werk te gaan met het toegankelijk en inclusief maken van je bedrijf. Waarom neem je bijvoorbeeld niet eens iemand met een handicap in dienst? Dan heb je geen excuus meer.
