VN-ver­drag Han­di­cap: ge­wei­gerd wor­den door een ta­xi­chauf­feur

5 feb 2025

Het VN-verdrag Handicap schrijft een samenleving voor waarin mensen met een handicap een leven kunnen leiden gelijkwaardig aan mensen zonder een handicap. Maar hoe ziet dat er concreet uit? Aflevering 7: hoe een blindengeleidehond tot een discussie met een taxichauffeur leidt.

VN-verdrag Handicap artikel 9 lid 2b: “Teneinde personen met een handicap in staat te stellen zelfstandig te leven en volledig deel te nemen aan alle facetten van het leven, nemen de Staten die Partij zijn passende maatregelen om personen met een handicap op voet van gelijkheid met anderen de toegang te garanderen tot (…) vervoer (…) met inbegrip van (…) voorzieningen en diensten die openstaan voor, of verleend worden aan het publiek, in zowel stedelijke als landelijke gebieden. (…) De Staten die Partij zijn nemen tevens passende maatregelen om (…) te waarborgen dat private instellingen die faciliteiten en diensten die openstaan voor, of verleend worden aan het publiek aanbieden, zich rekenschap geven van alle aspecten van de toegankelijkheid voor personen met een handicap.”

Martine Baadenhuijsen (42) woont in Utrecht en heeft twee kinderen. Op haar twaalfde werd ze van slechtziend nagenoeg blind. Tegenwoordig werkt ze als ondernemer aan een inclusiever Nederland. Ze leert als spreker en trainer mensen met een handicap duidelijk te communiceren over wie ze zijn, wat ze kunnen en wat ze nodig hebben. Daarnaast leert ze organisaties en bedrijven hoe je de interactie tussen medewerkers met en zonder een handicap zo kan inrichten dat het inclusiever wordt.

 

Wat is het probleem?

“Laatst ging ik met de trein naar een opdracht. De trein was vertraagd, waardoor ik besloot een taxi te nemen tussen het station en de locatie van de opdracht. Een stukje van vijf minuten, maar zelf lopen in een onbekende omgeving kost mij meer tijd en energie dan iemand zonder een visuele handicap. Mijn blindengeleidehond zorgt er weliswaar voor dat ik nergens tegenaan loop en een zebrapad vindt, maar als mijn navigatie zegt ‘Loop in noordoostelijke richting’, dan moet ik eerst aan iemand vragen welke kant dat dan is. Ik liet me dus de taxistandplaats wijzen, waar vier taxi’s stonden. Alle vier de taxichauffeurs wilden me niet meenemen, vanwege mijn blindengeleidehond. Ze wilden dat niet vanwege de haren die m’n hond achterlaat, of omdat ze niet van honden houden.”

 

Hoe heb je het opgelost?

“Ik besloot dan maar te lopen, waarna een van de vier taxichauffeur me toch wilde meenemen, mits de hond achterin de auto plaatsnam. Voor mij geen probleem, dat kan mijn hond prima. Onderweg merkte de taxichauffeur wel nog fijntjes op dat ik een kort ritje had, dat ik net zo goed hand kunnen lopen. Ik ben echt niet snel geraakt, maar eenmaal op de locatie stond ik huilend in het toilet.”

 

Wat is de ideale situatie?

“Het liefst zit ik voorin de auto, naast de taxichauffeur, met mijn hond tussen mijn benen. Ik kan me voorstellen dat niet alle taxichauffeurs dat prettig vinden, en ik heb ontdekt dat je de bijrijdersstoel naar voren kan schuiven, zodat ik met mijn hond achterin kan zitten. Ik kan best even zonder mijn hond, maar ook sociale hulphonden moeten overal geaccepteerd worden en die hebben mensen nou juist altijd bij zich om zich op onbekende plekken op hun gemak te voelen. Aan hen kan je dus niet vragen om hun hond even elders in de auto te plaatsen. Als een taxichauffeur standaard een kleedje bij zich heeft dat uitgeklopt kan worden, zijn de meeste haren na de rit zo weer uit de auto en moet het probleem opgelost zijn.”

 

Juridische reflectie

Jurist VN-verdrag Handicap Jiska Ogier: “Deze situatie zou allang niet meer voor mogen komen in Nederland! Hier is namelijk een stukje van het VN-verdrag Handicap heel netjes geïmplementeerd in de Nederlandse wet. In de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (WGBH/CZ) is namelijk niet alleen een discriminatieverbod neergelegd; assistentiehonden worden expliciet benoemd in artikel 2 lid 2: ‘Onder het verrichten van doeltreffende aanpassingen wordt in ieder geval verstaan het toelaten van assistentiehonden’. Dat is belangrijk, want op zichzelf is de WGBH/CZ soms best wel vaag; het is een verbod op discriminatie, onderscheid dus. Maar omdat mensen met en handicap soms ook verschillende dingen meer nodig hebben dan de gemiddelde mens, is het niet altijd makkelijk om discriminatie vast te stellen; het is nu eenmaal soms een onderscheidende situatie. Dat assistentiehonden niet geweigerd mogen worden staat dus wél heel duidelijk in de wet, en dus zaten de drie taxichauffeurs fout.

Daarbij wil ik ook nog wel opmerken dat, hoewel het juridisch misschien niets betekent, de opmerking van de chauffeur die haar meenam bijzonder pijnlijk en onnodig was. Ieder mens maakt eigen afwegingen en keuzes, die we als buitenstaander niet altijd begrijpen. Laat mensen in hun waarde en houd je oordeel voor je of stel een vraag; misschien leer je er iets van!”

meer berichten

Van kwets­baar naar func­ti­o­neel

Van kwets­baar naar func­ti­o­neel

Op de middelbare school was mijn handicap een kant van mij die ik het liefst zoveel mogelijk verborg. Tegenwoordig is mijn handicap een manier om me in de wereld te manifesteren. Negen jaar geleden begon ik met studeren aan de Universiteit van Amsterdam. Al na een...

VN-ver­drag Han­di­cap: land­ge­no­ten die je niet ver­staan

VN-ver­drag Han­di­cap: land­ge­no­ten die je niet ver­staan

Het VN-verdrag Handicap schrijft een samenleving voor waarin mensen met een handicap een leven kunnen leiden gelijkwaardig aan mensen zonder een handicap. Maar hoe ziet dat er concreet uit? Aflevering 5: wanneer Iris Wijnen de deur uit stapt, komt ze in een wereld met...

Ga naar de inhoud